Bedrijfsethiek en filosofie

Bedrijfsethiek en filosofie

Een hoorcollege over het goede leven en de vrije markt

Door: Baardewijk, van, Jelle

Luisterduur: 7 uur 51 minuten
Datum uitgave: 03/07/2025
ISBN: 9789085302834
Prijs: 30,00


Samenvatting

Wat betekent het om goed te ondernemen, verantwoord te managen en integer te werken in een tijd van globalisering, kunstmatige intelligentie, prestatiedruk en morele ontregeling? In deze diepgravende collegereeks neemt filosoof en bedrijfsethicus Jelle van Baardewijk je mee op een filosofische reis langs de fundamenten en uitdagingen van bedrijfsethiek.

Vanuit historisch-filosofisch perspectief onderzoekt Van Baardewijk hoe morele vragen verweven zijn met de praktijk van ondernemen, organiseren en leidinggeven. Je ontdekt waarom ethiek nooit universeel is, maar altijd geworteld in cultuur en tijdgeest en bovenal ook moet worden beoefend vanuit die praktijk van werk en leven. Tegelijkertijd krijg je handvatten om te reflecteren op actuele thema’s als grensoverschrijdend gedrag, ketenverantwoordelijkheid en beroepseer.

De reeks werpt ook een kritisch licht op de vrije markt als modern maatschappelijk project. Van het antieke Athene en de deugdethiek van Aristoteles tot aan de autonomie-ideeƫn van Locke, Kant en Kierkegaard. Van Baardewijk plaatst onze hedendaagse organisatiecultuur in een bredere ontwikkeling van modernisering, rationalisering en individualisering.

Naast de theorie biedt het college inzicht in concrete vraagstukken rondom bedrijfsstrategieĆ«n, management, HR, in- en verkoop, communicatie en integriteit. Daarbij wordt duidelijk: bedrijfsethiek gaat niet alleen over regels, maar over morele verbeeldingskracht, verantwoordelijkheid en het streven naar het goede leven – individueel Ć©n collectief.

De reeks sluit af met vier grote actuele thema’s: duurzaamheid & energie, AI, gemeenschapszin en psychisch welbevinden. Elk thema wordt verbonden met filosofische tradities en praktische dilemma’s.

Download de bijlage bij het hoorcollege Bedrijfsethiek en filosofie.


Inhoudsopgave


College 1. Bedrijfsethiek
H1. Wat is bedrijfsethiek? Thema’s, methodologie en opbouw collegereeks
H2. (Bedrijfs)ethiek is niet universeel
H3. Normatieve ophoging
H4. Morele problemen: grensoverschrijdend gedrag en morele ontkoppeling
H5. Morele problemen: beroepseer, ketenverantwoordelijkheid en regelgeving

 

College 2. De vrije markt en haar uitwassen: een historisch-filosofische analyse
H6. De vrije markt als onderdeel van de moderniteit
H7. Het goede leven en de vrije markt in het antieke Athene
H8. De deugdethiek van Aristoteles
H9. Het goede leven in het christendom

 

College 3. De moderniteit als project van bevrijding
H10. De autonomie van het individu: John Locke
H11. De autonomie van het individu: Kant en Kiergegaard
H12. De wetenschappelijke revolutie
H13. De ontwikkeling van instituties: rechtsstaat, democratie en bureaucratie
H14. Economische ontwikkelingen: Adam Smith
H15. Economische ontwikkelingen: Karl Marx
H16. Samenvatting van het proces van modernisering

 

College 4. Filosofische en ethische vragen rondom bedrijfsvoering
H17. Strategieƫn van bedrijfsvoering
H18. Management en projectmanagement
H19. Management van professionals
H20. Human Resource Management
H21. Integriteitsmanagement
H22. Inkoop en verkoop
H23. PR & Communicatie en administratie-ethiek

 

College 5. Grote actuele thema’s in de bedrijfsethiek
H24. Vier grote thema’s: duurzaamheid & energie, AI, gemeenschapszin en psychisch welbevinden
H25. Historische en filosofische perspectieven op de vier grote thema’s
H26. Afsluitende historische en filosofische perspectieven op bedrijfsethiek


Over de spreker: Baardewijk, van, Jelle

Dr. Jelle van Baardewijk is docent en onderzoeker verbonden aan Nyenrode. Bovendien is hij lector aan Hogeschool Rotterdam. Hij doceert over bedrijfsethiek in relatie tot belangrijke maatschappelijke, bestuurlijke en (geo-)economische ontwikkelingen. Hij houdt van studeren, lezingen geven en discussiĆ«ren over nieuwe en oude ideeĆ«n op podcast De Nieuwe Wereld. Hij is de winnaar van de Socrates Wisselbeker 2019 voor het beste filosofieboek. Zijn belangrijkste onderzoeksinteresse is morele dilemma’s in relatie tot het bedrijfsleven en beleid. Momenteel werkt hij aan marketing-ethiek en AI-ethiek. Eerder was Van Baardewijk aan de Vrije Universiteit werkzaam als universitair docent maatschappelijke bestuurskunde.