De Great Divergence
De Great Divergence
Een hoorcollege over hoe de kloof tussen rijke en arme landen ontstond
Door: Vries, Peer
Luisterduur: 5 uur 11 minuten
Datum uitgave: 25/09/2021
ISBN: 9789085302247
Prijs: €22,00
Samenvatting
De meeste experts zijn het erover eens dat de Great Divergence ergens in de 18de en 19de eeuw ontstond, toen voor het eerst in de geschiedenis van de wereld in Groot-Brittannië en in een aantal andere Europese landen moderne economische groei optrad. Tot op dat moment was het verschil tussen arme en rijke samenlevingen altijd relatief gering geweest, aangezien wereldwijd armoede normaal was. Met de Great Divergence werd het westen veel rijker dan de rest van de wereld, met uitzondering van Japan. In zijn college bespreekt Peer Vries een groot aantal zeer diverse verklaringen voor dit economisch uiteengroeien. Hij doet dit aan de hand van systematische vergelijkingen van allerlei verschillende delen van de wereld, met accent op West-Europa en Oost-Azië. Het te verklaren fenomeen is weliswaar economisch van aard, maar bij de verklaringen krijgen ook geografische, demografische, politieke, militaire, sociale en culturele factoren ruime aandacht.
Download de bijlage bij het hoorcollege De Great Divergence.
Opgenomen bij Bob Kommer Studio’s.
Inhoudsopgave
College 1. Het probleem van de Great Divergence
H1. Definitie en omschrijving
H2. Bronnen van groei
H3. Waarschijnlijke en minder waarschijnlijke oorzaken
College 2. De periode vóór de Great Divergence
H4. Waarom was groei zo ongewoon en moderne groei zo lang afwezig?
H5. Verschillen en speelruimtes binnen het Malthusiaanse kader
H6. Periodes van uitzonderlijke bloei
College 3. De Industriële Revolutie
H7. Het doorbreken van de Malthusiaanse beperkingen
H8. Twee verschillende benaderingen van de oorzaken van de Great Divergence
H9. Een derde benadering: de California school
College 4. Vormen van kapitalisme
H10. De rol van het kapitalisme volgens Adam Smith
H11. De rol van het kapitalisme volgens Braudel en Wallerstein
H12. Het belang van intercontinentale contacten
College 5. De Staat
H13. De ‘liberale’ staat als verklaring voor de welvaart van het Westen
H14. De Engelse en Chinese realiteit
H15. De verklaring voor de verschillen in staatsvorm
College 6. Wetenschap en technologie
H16. Het belang van wetenschap voor het begin van de industrialisatie
H17. De aanwezige stimulansen
H18. Verschillen in kennis-infrastructuur en in de acceptatie van nieuwe kennis
Over de spreker: Vries, Peer
Prof. dr. Peer Vries studeerde economische en sociale geschiedenis aan de Universiteit Leiden waar hij na zijn afstuderen ging werken en ook promoveerde. Tot eind 2021 was hij Honorary Research Fellow aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam. Van 2007 tot 2016 was hij professor voor economische wereldgeschiedenis aan de Universiteit Wenen. Van 2005 tot 2010 was hij gastprofessor aan de Nankai University School of Economics in Tianjin China. Voordien was hij onder andere visiting academic fellow van het Department of Economic History van de London School of Economics and Political Science; L.J. Rogier Professor voor vergelijkende wereldgeschiedenis aan de Universiteit Nijmegen en Fellow van het Netherlands Institute for Advanced Study in the humanities and social sciences te Wassenaar. Hij is lid van de Academia Europaea en was mede-oprichter van het Journal of Global History en van het Global Economic History Network.
Zijn aandacht gaat al geruime tijd uit naar de ‘Great Divergence’, waarover hij een aantal boeken schreef:
– Escaping poverty. The origins of modern economic growth (Wenen en Göttingen 2013). Oorspronkelijk verschenen als Ursprünge des modernen Wirtschaftswachstums. England, China und die Welt in der Frühen Neuzeit (Göttingen 2013).
– State, economy and the Great Divergence. Great Britain and China, 1680s to 1850s. Van het boek verscheen ook een Chinese versie.
– Averting a great divergence. The role of the state in Japan’s economic development, 1868-1937 (London 2019).
– Atlas of material life. North-western Europe and East Asia, 15th to 19th century (Leiden 2020). Dit boek schreef hij samen met Annelieke Vries, die de kaarten, grafieken, tabellen en afbeeldingen maakte en het ontwerp verzorgde.
